Na mapie świata znaleźć można dwie wyspy noszące nazwę Wyspy Bożego Narodzenia. Pierwsza, najbardziej odległa od ludzkich skupisk, znajduje się na środku Pacyfiku i należy do wyspiarskiego państewka Kiribati. Druga, należąca do Australii, leży na Oceanie Indyjskim. Obie wyspy swoje nazwy zawdzięczają dacie swojego odkrycia, która związana jest z Bożym Narodzeniem. Pierwszą z wysp odkryto 24 grudnia 1777 roku, a tą należącą do Australii, 25 grudnia 1643 roku. Ciekawostką jest również, że jedna z nich ma historię związana z Polską.
Wyspa Bożego Narodzenia (Kiritimati)
Pierwsza z wysp o nazwie Wyspa Bożego Narodzenia, zwana Kiritimati, to największa z 33 wysp stanowiących państwo Kiribati, położona na Pacyfiku. Wyspa zajmuje powierzchnię 642 km², w tym 388 km² stanowi powierzchnię lądową, co stanowi 70% całego obszaru lądowego kraju. Resztę powierzchni stanowi wewnętrzna laguna nazywana Wielką Laguną.
Kiritimati jest nie tylko największym atolem wchodzącym w skład państwa Kiribati, lecz także największym atolem (jeśli wziąć pod uwagę powierzchnię lądową) oraz największą wyspą koralową na świecie. Wyspa leży prawie na samym równiku, a tuż obok na wschód przebiega linia zmiany daty. Mieszkańcy Wyspy Bożego Narodzenia (Kiritimati) pierwsi witają każdy nowy dzień kalendarzowy i każdy nowy rok. Kilka pobliskich atoli w kierunku południowo-wschodnim jest nieco bliżej linii zmiany daty, a wśród nich atol Caroline (ang. Millennium Island), jednak są to atole niezamieszkane.
Atol należy do najważniejszych terenów lęgowych w strefie tropikalnej. Regularnie gniazduje tutaj około 25 milionów rybitw czarnogrzbietych. Laguna atolu już częściowo wyschła i w dużej mierze zamknięta. Specyficzną atrakcją turystyczną Kiritimati jest kąpiel z meduzami, które na skutek odcięcia od oceanu nie mają naturalnych wrogów, a co za tym idzie – parzydełek.
W 1777 roku żeglarz i odkrywca James Cook dowodząc statkami Discovery i Resolution wylądował na wyspie w przeddzień Bożego Narodzenia, 24 grudnia. Zastał wyspę bezludną, zasiedloną przez dziesiątki milionów ptaków.
Polskie ślady na wyspie
Na wyspie jedna z jej osad nosi nazwę Poland. Według legendy wioska została tak nazwana dla uczczenia Polaka Stanisława Pełczyńskiego z amerykańskiego statku handlowego przewożącego koprę, który trafił na wyspę, gdy jej mieszkańcy mieli problemy z nawadnianiem plantacji palmowych. Stanisław pomógł im rozwiązać problem i stworzył zmodyfikowany system nawadniania, pomagając w jego budowie i ucząc z jego korzystania. Na jego cześć osadę nazwano obecnym mianem, zbudowano w niej kościół pod wezwaniem św. Stanisława, a zatokę w lagunie nazwano Zatoką Świętego Stanisława.
W rzeczywistości wyspa nie miała rdzennych mieszkańców przed okresem zachodniej kolonizacji. Nazwa miejscowości prawdopodobnie związana jest z Charlesem Malinowskim, Francuzem o polskich korzeniach, który był jednym z zarządców wyspy w okresie, gdy ta była dzierżawiona przez Emmanuela Rougiera. Wpływ na taką nazwę mogło mieć również to, że miejscowość położona jest w pobliżu zatoki św. Stanisława, która swoją nazwę z kolei zawdzięcza bratu ówczesnego dzierżawcy Stanislasowi Rougierowi.
Wyspa Bożego Narodzenia (Australia)
Druga z wysp nosząca nazwę Wyspa Bożego Narodzenia, to australijskie terytorium zależne położone na Oceanie Indyjskim, 380 km na południe od Jawy i 2650 km na północny zachód od Perth. Wyspa ta cechuje się nizinnym i średnio wyżynnym krajobrazem, oraz tropikalnym klimatem. Jest popularnym celem turystycznym, szczególnie w okresie świątecznym.
Ta Wyspa Bożego Narodzenia ma powierzchnię 135 km² i leży we wschodnim krańcu Oceanu Indyjskiego, u wejścia do Cieśniny Sundajskiej. Wyspa cechuje się urozmaiconą linią brzegową, a większość (ok. 80 km) stanowią strome, skaliste klify, przeważnie osiągające 20 m wysokości. W niewielu tylko miejscach, głównie w zatokach, znajdziemy piaszczyste plaże (istnieje 13 takich plaż), a lokalnie spotkamy niskie wybrzeże namorzynowe.
Wyspa stanowi wierzchołek, wysokiej na około 5000 m, podmorskiej góry, która osiąga kulminacje w postaci płaskowyżu zajmującego całe wnętrze wyspy. Najwyższym wzniesieniem jest Murray Hill mające 361 m n.p.m. Większość skał, z których zbudowany jest płaskowyż, stanowią wapienie powstałe w wyniku osadzania się przez miliony lat koralowców. Widoczne są również skały wulkaniczne (głównie bazalty), z których zbudowany jest trzon wyspy. Wyspa pierwotnie była bowiem wulkanem.
Ta należąca do Australii Wyspa Bożego Narodzenia jest zamieszkana przez około 2000 ludzi, którzy mówią po angielsku i chińsku. Wyspa była pierwotnie zamieszkana przez ludzi z wyspy Java, którzy przybyli na nią w XVII wieku. Wyspa została odkryta w 25 grudnia 1643 roku, a nazwa “Bożego Narodzenia” została nadana przez angielskiego kapitana Williama Mynorsa. Wyspa była kolonią brytyjską została jednak przekazana Australii.
Jeśli chodzi o turystykę, to Wyspa Bożego Narodzenia oferuje wiele atrakcji turystycznych m.in. tych związanych z bogatą florą i fauną. Na wyspie występuje około 200 gatunków kwiatów. Najbardziej znanym przedstawicielem lokalnej fauny jest czerwony krab.
Co roku w listopadzie odbywa się migracja krabów czerwonych, w której uczestniczy ok. 100 mln tych osobników. Poza krabem czerwonym występuje tu jeszcze 19 innych gatunków krabów, w tym krab kokosowy. Wyspa jest również siedliskiem kilkudziesięciu gatunków ptaków, w tym kilku endemicznych oraz kilku gatunków gadów. Na wyspie nie występują dziko żyjące ssaki.
Wyspa oferuje turystom wycieczki po parku narodowym, nurkowanie, wędkowanie, wspinaczkę górską, a także zwiedzanie historycznych miejsc, takich jak stary magazyn fosforanowy, który został przekształcony w muzeum.
Grzegorz Turski (gpt)
Żródło: Wikipedia
